Eξόρυξη χρυσού και περιβαλλοντολογικές προεκτάσεις

Η εξόρυξη χρυσού εύκολα γίνεται μια βρώμικη επιχείρηση, τόσο από περιβαλλοντικής όσο και από ηθικής σκοπιάς. Η εξαγωγή χρυσού από το μετάλλευμα που εξορύσσεται δημιουργεί ένα τεράστιο ποσό των αποβλήτων - περίπου 20 τόνοι αποβλήτων από εξορυκτικές δραστηριότητες για να φτιαχτεί ένα και μόνο δαχτυλίδι 18 καρατίων που περιέχει λιγότερο από 10 γραμμάρια χρυσού, σύμφωνα με μια εκτίμηση της Earthworks, μιας περιβαλλοντικής οργάνωσης-φύλακα με έδρα την Ουάσιγκτον, DC. Επιπλέον, πολλές από τις μικρές επιχειρήσεις στον αναπτυσσόμενο κόσμο κάνουν χρήση της παιδικής εργασίας, και συχνά υποστηρίζουν εμφύλιους πολέμους ή τοπικούς πολέμαρχους.

Η αμερικανική Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος βαθμολογεί τη βιομηχανία εξόρυξης μεταλλευμάτων ως τον υπ' αριθμόν ένα τοξικό ρυπαντή της χώρας στην Απογραφή Έκλυσης Τοξικών Ουσιών του 2011. Ένα μεγάλο μέρος αυτής της ρύπανσης είναι από κυάνιο, που είναι η κύρια χημική ουσία που χρησιμοποιείται για την έκπλυση χρυσού από θρυμματισμένο μετάλλευμα. Μπορεί να μολύνει επιφανειακά και υπόγεια ύδατα, αν διαρρεύσει από χώρους απόθεσης αποβλήτων. Ένα από τα χειρότερα ατυχήματα συνέβη στη Ρουμανία το 2000, όταν ένα φράγμα διερράγη στέλνοντας μολυσμένο με κυάνιο νερό στον ποταμό Somes, και τελικά στον Δούναβη. Σκότωσε μεγάλους αριθμούς ψαριών και δηλητηρίασε το πόσιμο νερό περισσότερων από 2,5 εκατομμυρίων ανθρώπων.

Οι εταιρείες εξόρυξης συχνά λένε ότι οι νέες τεχνολογίες θα κάνουν καθαρότερη την εξόρυξη, λέει ο Alan Septoff, διευθυντής επικοινωνίας της Earthworks, αλλά αυτό είναι σπανίως αληθινό. Έρευνα που ανατέθηκε από την Earthworks συμπέρανε ότι, στις Ηνωμένες Πολιτείες, "το 75% των ορυχείων καταλήγουν να ρυπαίνουν το νερό, ανεξάρτητα από τις υποσχέσεις τους", λέει.

Αυτό συμβαίνει, τουλάχιστον εν μέρει, επειδή τίποτα δεν είναι εξίσου αποτελεσματικό με το κυάνιο στο να εξαχθεί χρυσός από πέτρωμα. Έχουν γίνει προσπάθειες να βρεθούν λιγότερο επικίνδυνες χημικές ουσίες, αλλά έχουν ως επί το πλείστον αποτύχει, λέει ο John Monhemius, μηχανικός ορυκτών πόρων στο Imperial College του Λονδίνου. Θειοθειικό, θειοκυανικό, υπερχλωρικό άλας, χλωριούχο και βρώμιο έχουν δοκιμαστεί, αλλά κανένα δεν μπορεί να φτάσει την εξειδίκευση του κυανίου για το χρυσό.

Ο προαιρετικός Διεθνής Κώδικας Διαχείρισης Κυανίου της βιομηχανίας εξόρυξης χρυσού παρέχει κατευθυντήριες γραμμές για να εξασφαλιστεί ότι η χημική ουσία παράγεται, μεταφέρεται και χρησιμοποιείται με ασφάλεια.

Ανεπιθύμητος γείτονας

Τα μεταλλεία χρυσού μπορεί να είναι μια πηγή μεγάλου πλούτου, αλλά δεν είναι πάντα ευπρόσδεκτα από τον τοπικό πληθυσμό. Στο Περού για παράδειγμα, μαζικές διαδηλώσεις και απεργίες σε εθνικό επίπεδο ενάντια στο σχεδιαζόμενο χρυσωρυχείο της Conga τελικά οδήγησε στην αναστολή - αν και όχι στην ακύρωση - του έργου το 2012. Οι άνθρωποι εξέφρασαν την ανησυχία ότι η ποσότητα του νερού που θα χρησιμοποιούσε το ορυχείο θα έθετε σε κίνδυνο τα αποθέματα νερού για γεωργική και οικιακή χρήση στην περιοχή.

Η Earthworks τρέχει μια εκστρατεία που ονομάζεται Όχι Βρώμικος Χρυσός (No Dirty Gold), η οποία έχει ως στόχο να ενθαρρύνει τους καταναλωτές να πιέσουν την μεταλλευτική βιομηχανία να είναι πιο υπεύθυνη περιβαλλοντικά και κοινωνικά. Η βιομηχανία μετέχει με την Earthworks και με άλλες ομάδες πολιτών, λέει ο Septoff, αν και οι δύο πλευρές δεν έχουν συμφωνήσει ακόμα για το τι θα πρέπει να σημαίνει «υπεύθυνη εξόρυξη.»

Ο Χρυσός δεν είναι “πράσινος”

Αλλά ακόμα και η αποφυγή της εξόρυξης χρυσού, μέσω της ανακύκλωσης από τα ηλεκτρονικά απορρίμματα, δεν είναι πάντα η ηθικότερη ή φιλικότερη προς το περιβάλλον επιλογή. Αν και προηγμένες εγκαταστάσεις, όπως η κλειστού κυκλώματος εγκατάσταση ανακύκλωσης πολύτιμου μετάλλου της εταιρείας Umicore στο Hoboken του Βελγίου, απελευθερώνουν πολύ λίγα απόβλητα, το πρότυπο αυτό δεν ακολουθείται παγκοσμίως. Στην πραγματικότητα, πολλά ηλεκτρονικά απόβλητα αποστέλλονται στον αναπτυσσόμενο κόσμο, όπου οι σωροί των τηλεοράσεων και υπολογιστών καίγεται κάτω από τον ανοιχτό ουρανό, με το κυάνιο να αποχύνεται πάνω στη σκωρία για την εξαγωγή των πολύτιμων μετάλλων. Αυτό, όχι μόνο απελευθερώνει επικίνδυνες αναθυμιάσεις και χημικές ουσίες, αλλά έχει και χαμηλές αποδόσεις.